ارز دیجیتال لیر زیرو (LAYER ZERO) چیست؟،در دنیای پیچیده و همواره در حال تغییر ارزهای دیجیتال، یکی از اساسیترین چالشها، نبود ارتباط مستقیم میان شبکههای مختلف بلاکچین است. تصور کنید قصد دارید مبلغی را از حساب بانکی یک کشور به حساب بانکی در کشوری دیگر انتقال دهید، اما به دلیل نبود زبان مشترک بین بانکها این امکان وجود نداشته باشد. چنین مشکلی در حوزه بلاکچین نیز وجود داشت، تا زمانی که پروژههایی مانند لِیر زیرو (LayerZero) وارد عرصه شدند.لیر زیرو (LayerZero) تنها یک ارز دیجیتال ساده نیست، بلکه بهعنوان یک انقلاب در برقراری ارتباطات بینزنجیرهای شناخته میشود. این پروتکل نوآورانه موفق شده است بیش از ۱۲۵ شبکه بلاکچین را به هم متصل کند و با ارزشی حدود ۳ میلیارد دلار و جابهجایی بیش از ۵۰ میلیارد دلار ارزش میان زنجیرهها، جایگاه خود را بهعنوان زیرساختی کلیدی در آینده چندزنجیرهای تثبیت کند. ارز دیجیتال لیر زیرو (LayerZero) که بهعنوان بستری امن و کارآمد برای تعاملپذیری بین شبکههای بلاکچین و انتقال داده و اطلاعات عمل میکند، امروزه یکی از آلتکوینهایی است که توانسته توجه علاقهمندان به بلاکچین و فناوریهای مرتبط با آن را به خود جلب کند.
ارز دیجیتال لیر زیرو (LAYER ZERO) چیست؟
لیر زیرو (LayerZero) یک پروتکل تعاملپذیری همهزنجیرهای (Omnichain) محسوب میشود که با هدف انتقال پیامهای سبک بین بلاکچینهای مختلف طراحی شده است. این پروتکل امکان ارسال پیامهای معتبر و تضمینشده را با سطح اعتماد قابل تنظیم فراهم میکند. به همین دلیل، بسیاری آن را «بلاکچینِ بلاکچینها» مینامند؛ زیرا به شبکههای گوناگون اجازه میدهد بدون نیاز به اعتماد متقابل و بهصورت مستقیم با یکدیگر در ارتباط باشند.
مهمترین قابلیت لیر زیرو (LayerZero)، «نودهای فوق سبک» (Ultra Light Nodes یا ULNs) است. این قراردادهای هوشمند در هر شبکه بلاکچین اجرا شده و نقش نقطه پایانی در ارتباطات بینزنجیرهای را ایفا میکنند. ULNها با استفاده از هدر بلاکها و اثبات تراکنشها، اعتبار پیامها و تراکنشهای دریافتی از سایر زنجیرهها را بررسی کرده و امنیت و کارایی سیستم را تضمین میکنند.
این پروتکل از تمام بلاکچینهایی که قابلیت اجرای قرارداد هوشمند دارند پشتیبانی میکند؛ از جمله اتریوم، بایننس چین (BNB Chain)، آوالانچ، پالیگان، آربیتروم، آپتیمیسم، فانتوم و بسیاری شبکههای دیگر. همچنین از بلاکچینهای غیر EVM مانند آپتوس (Aptos) نیز پشتیبانی میکند. برنامههای موسوم به «همهزنجیرهای» (Omnichain Applications) که روی لیر زیرو (LayerZero) ساخته میشوند، قرار است بخش مهمی از آینده چندزنجیرهای باشند؛ جایی که شبکههای مختلف بتوانند همزمان با یکدیگر تعامل داشته باشند.
لیر زیرو (LayerZero) با هدف ایجاد بهترین راهکار تعاملپذیری برای بلاکچینها توسعه یافته است؛ راهکاری که امکان انجام تراکنشهای یکپارچه، سریع و بدون نیاز به اعتماد را میان زنجیرههای مختلف فراهم میسازد. این شبکه که بهعنوان یک بلاکچین لایه صفر شناخته میشود، با ویژگیهای نوآورانه و منحصربهفرد خود توانسته است بستری امن و شفاف برای ارتباطات کراسچین (Cross-Chain) ایجاد کند و اکنون در بیش از ۷۰ شبکه بلاکچینی فعال است.
برخلاف بسیاری از پروژههای مشابه که برای پردازش ارتباطات بینزنجیرهای به چندین بخش و شبکه وابستهاند، لیر زیرو (LayerZero) از معماری یکپارچهای به نام آمنیچین (Omnichain) بهره میگیرد. این ساختار امکان انتقال داراییها، پیامها و دادهها را میان شبکههای مختلف به شکلی روان، کارآمد و هماهنگ فراهم میکند و گامی بزرگ در جهت ساخت یک اکوسیستم بلاکچینی متصل و یکپارچه به شمار میرود.
تاریخچه ارز دیجیتال لیر زیرو (LayerZero)
تاریخچه ارز دیجیتال لیر زیرو (LayerZero) (LayerZero) بهعنوان یکی از نوآورانهترین پروژههای حوزه تعاملپذیری بلاکچین، داستانی جالب از شکلگیری یک ایده تا تبدیل شدن به زیرساختی کلیدی در اکوسیستم چندزنجیرهای دارد. این پروژه با هدف حل یکی از بزرگترین چالشهای بلاکچینها یعنی عدم توانایی در برقراری ارتباط مستقیم میان زنجیرههای مختلف ایجاد شد.
با رشد سریع بلاکچینها از سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، نیاز به برقراری ارتباط میان شبکههای مختلف بیشازپیش احساس شد. بیشتر پروژهها بهصورت ایزوله و مستقل فعالیت میکردند و انتقال داراییها یا دادهها میان آنها یا غیرممکن بود یا تنها از طریق راهکارهای متمرکز و ناامن مانند صرافیهای متمرکز امکانپذیر میشد. این محدودیت باعث شد ایده لیر زیرو (LayerZero) شکل بگیرد؛ پروتکلی که بتواند بلاکچینهای مختلف را مانند زبانهای متفاوت، به یک زبان مشترک متصل کند.
پروژه لیر زیرو (LayerZero) در سال ۲۰۲۱ توسط شرکت LayerZero Labs که در ونکوور کانادا تأسیس شد، رسماً معرفی گردید. این شرکت با تیمی متشکل از توسعهدهندگان باتجربه در زمینه بلاکچین و شبکه، پروتکلی را طراحی کرد که با استفاده از فناوری Ultra Light Nodes (ULNs) ارتباط میان زنجیرهها را بدون نیاز به اعتماد به یک واسطه برقرار کند. این نوآوری بهسرعت توجه سرمایهگذاران و جامعه کریپتو را به خود جلب کرد.
در سالهای بعد، لیر زیرو (LayerZero) توانست سرمایهگذاریهای بزرگی جذب کند. در سال ۲۰۲۲ طی یک دوره سرمایهگذاری به رهبری a16z و Sequoia Capital، بیش از ۱۳۵ میلیون دلار سرمایه برای توسعه بیشتر پروتکل به دست آورد. این سرمایهگذاری باعث شد ارزشگذاری شرکت به حدود ۳ میلیارد دلار برسد.
لیر زیرو (LayerZero) در مدت کوتاهی توانست ارتباط میان بیش از ۷۰ شبکه بلاکچینی را برقرار کند و بعدها این عدد را به بیش از ۱۲۵ بلاکچین افزایش دهد. این پروتکل تاکنون توانسته انتقال بیش از ۵۰ میلیارد دلار ارزش میان زنجیرهها را مدیریت کند و بهعنوان یکی از اصلیترین زیرساختهای تعاملپذیری در دنیای بلاکچین شناخته شود.
امروزه لیر زیرو (LayerZero) بهعنوان یکی از مهمترین پروژههای Omnichain مطرح است که بستری امن، شفاف و سریع برای انتقال داراییها و دادهها میان زنجیرههای مختلف فراهم میآورد. همچنین، بسیاری از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (dApps) و پروژههای دیفای (DeFi) از لیر زیرو (LayerZero) برای تعاملات بینزنجیرهای خود استفاده میکنند.
بنیان گذاران ارز دیجیتال لیر زیرو (LayerZero)
بنیانگذاران پروژه لیر زیرو (LayerZero) طبق اسناد رسمی، سه فارغالتحصیل دانشگاه نیوهمپشایر به نامهای برایان پلگرینو (Bryan Pellegrino)، کالب بانیستر (Caleb Banister) و رایان زریک (Ryan Zarick) هستند. این سه نفر پس از تأسیس شرکت LayerZero Labs در سپتامبر ۲۰۲۱، شبکه بلاکچینی لیر زیرو (LayerZero) را راهاندازی کردند.
استارتآپ لیر زیرو لبز (LayerZero Labs) یک شرکت فناوریمحور مستقر در ونکوور کاناداست که مدیریت آن بر عهده برایان پلگرینو بهعنوان مدیرعامل قرار دارد. کالب بانیستر بهعنوان مهندس معماری شبکه و رایان زریک در جایگاه مدیر ارشد فناوری (CTO) این مجموعه فعالیت میکنند. پروژه و ارز دیجیتال لیر زیرو (LayerZero) بهعنوان محصول اصلی این استارتآپ، امروز یکی از شناختهشدهترین و تاثیرگذارترین پروژهها در صنعت بلاکچین به شمار میرود و توانسته در مراحل مختلف جذب سرمایه، بیش از ۲۶۰ میلیون دلار از سوی سرمایهگذاران معتبر دریافت کند. بیش از ۴۰ شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر (VCs) و مجموعههای مطرحی همچون اوپنسی (OpenSea)، یونیسواپ (Uniswap) و پیپال (PayPal) در این سرمایهگذاریها حضور داشتهاند.
این استارتآپ با تکیه بر تیم مدیریتی قوی و پشتیبانی سرمایهگذاران مطرح، موفقیتهای چشمگیری را طی سالهای اخیر به دست آورده است. از جمله دستاوردهای مهم آن میتوان به راهاندازی موفق نسخه دوم شبکه LayerZero V2 در اوایل سال ۲۰۲۴ و توسعه پروژه استارگیت فایننس (Stargate Finance) بهعنوان نخستین برنامه غیرمتمرکز (DApp) مبتنی بر این پروتکل اشاره کرد.
ویژگی های ارز دیجیتال لیر زیرو (LayerZero)
نودهای اولترا لایت یا ULNs، قراردادهای هوشمندی هستند که بر روی بلاکچینهای مختلف پیادهسازی میشوند و وظیفه آنها تأیید اعتبار پیامهای میانزنجیرهای است. این کار بدون نیاز به گرههای سنگین و منابع پردازشی بالا انجام میشود و باعث افزایش سرعت و کارایی شبکه خواهد شد.
یکی از قابلیتهای کلیدی لیر زیرو (LayerZero)، قابلیت تنظیمپذیری است. این پروتکل به کاربران اجازه میدهد سطح اعتماد و پارامترهای امنیتی را متناسب با نیازها و پروفایل ریسک خود تعیین کنند. چنین انعطافی موجب میشود پروژههای مختلف بتوانند متناسب با شرایط خود از لیر زیرو (LayerZero) استفاده کنند.
مقیاسپذیری نیز از ویژگیهای مهم لیر زیرو (LayerZero) به شمار میرود. با فراهم کردن امکان ارتباط مستقیم بین بلاکچینها، این پروتکل نیاز به واسطههایی مانند زنجیرههای میانی یا توکنهای جایگزین را حذف کرده و فرآیندها را سادهتر و کارآمدتر میکند. در نتیجه، سرعت پردازش افزایش یافته و مقیاسپذیری شبکه به شکل چشمگیری ارتقا مییابد.
از نظر کارایی، طراحی پیشرفته لیر زیرو (LayerZero) تضمین میکند که تراکنشهای بینزنجیرهای با سرعت بالا و هزینهای مقرونبهصرفه انجام شوند. این موضوع باعث شده تا توسعهدهندگان و کاربران، لیر زیرو (LayerZero) را بهعنوان یک راهحل ایدهآل در نظر بگیرند.
اصلیترین هدف و مزیت لیر زیرو (LayerZero)، ارتباط بینزنجیرهای ایمن و سریع است. پیش از معرفی این پروتکل، انتقال دادهها و داراییها میان زنجیرهها بیشتر از طریق پلهای سنتی بلاکچینی صورت میگرفت که امنیت پایینی داشتند. در این پلها بخش بزرگی از فرآیند اعتبارسنجی توسط نهادها یا تأییدکنندگان خارج از زنجیره انجام میشد که خود عاملی برای افزایش ریسک بود. اما لیر زیرو (LayerZero) با بهرهگیری از معماری پیشرفته و ماژولهای مقیاسپذیر، این مشکل را برطرف کرده است. در این سیستم، دو بخش اوراکل و رله بهصورت مستقل عمل کرده و فرایند اعتبارسنجی را تکمیل میکنند؛ موضوعی که احتمال بروز آسیبپذیری را به حداقل میرساند.
سادگی در تجربه کاربری نیز یکی از مزیتهای مهم لیر زیرو (LayerZero) به شمار میآید. این پروتکل چه برای توسعهدهندگان و چه برای کاربران عادی، روندی ساده و روان ارائه میدهد. برخلاف پلهای سنتی که نیازمند ایجاد توکنهای Wrapped یا استفاده از استخرهای نقدینگی متقابل بودند، در لیر زیرو (LayerZero) تنها با یک تراکنش میتوان داراییها و اطلاعات را بهصورت مستقیم میان زنجیرهها جابهجا کرد.
در نهایت، باید به انعطافپذیری بالای لیر زیرو (LayerZero) اشاره کرد. این پروتکل با بسیاری از بلاکچینهای مطرح همچون اتریوم (ETH)، بایننس چین (BNB Chain)، آوالانچ (AVAX)، پالیگان (POL) و چندین شبکه دیگر سازگار است. تاکنون بیش از ۷۰ شبکه بلاکچینی به لیر زیرو (LayerZero) متصل شدهاند و این عدد همچنان رو به افزایش است. نقطه قوت دیگر آن، سازگاری با زنجیرههای مبتنی بر ماشین مجازی اتریوم (EVM) و حتی زنجیرههای غیر EVM است که دامنه کاربرد این پروتکل را بهشدت گسترش داده است.
کاربردهای ارز دیجیتال لیر زیرو (LayerZero)
یکی از مهمترین حوزههای کاربرد لیر زیرو (LayerZero)، دیفای و استیبلکوینها است. طبق آمار، تا ماه می ۲۰۲۵ حدود ۶۱.۲٪ از کل استیبلکوینهای منتشرشده معادل بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار، از طریق لیر زیرو (LayerZero) پشتیبانی میشوند. برای نمونه، استیبلکوین USDe Ethena با عرضهای بیش از ۵.۳ میلیارد دلار در بیش از ۱۰ بلاکچین مختلف از این پروتکل استفاده میکند.
در زمینه پروتکلهای مالی غیرمتمرکز بینزنجیرهای، لیر زیرو (LayerZero) نقش کلیدی دارد. پیشتر به استارگیت (Stargate) بهعنوان اولین برنامه غیرمتمرکز مبتنی بر این شبکه اشاره شد. این پروتکل با بیش از ۳۹۰ میلیون دلار دارایی قفلشده، یکی از مهمترین پلهای بلاکچینی به شمار میرود. علاوه بر آن، رادیانت کپیتال (Radiant Capital) نیز بهعنوان یک بازار پولی همهزنجیرهای (Omnichain) شناخته میشود که امکان سپردهگذاری و وامدهی میان زنجیرههای مختلف را فراهم میکند.
در حوزه بازیها و NFTها نیز لیر زیرو (LayerZero) جایگاه ویژهای دارد. بسیاری از پروژههای موفق وب۳، این پروتکل را بهعنوان زیرساخت ارتباطی خود انتخاب کردهاند. بهعنوان نمونه میتوان به بازی Heroes of Mavia اشاره کرد؛ یک بازی مطرح بلاکچینی که از لیر زیرو (LayerZero) برای قابلیت همکاری بینزنجیرهای استفاده میکند. همچنین بازی Sharpnel تمام داراییهای خود را از طریق لیر زیرو (LayerZero) قابل انتقال کرده است. در کنار آن، مجموعه Pudgy Penguins نیز با تکیه بر استاندارد توکنهای همهزنجیرهای لیر زیرو (LayerZero)، امکان جابهجایی NFTها را میان بلاکچینهای مختلف فراهم میکند.
معماری پیشرفته و طراحی فنی لیر زیرو (LayerZero) باعث شده این پروتکل به یک راهکار قدرتمند برای تعاملپذیری بینزنجیرهای تبدیل شود؛ راهکاری که هم امنیت و هم عملکرد شبکههای بلاکچینی را بهبود میبخشد. تاکنون لیر زیرو (LayerZero) در پروژههای متعددی ادغام شده است که نشاندهنده انعطافپذیری و کارایی بالای آن است. در این میان، استارگیت فایننس از مهمترین ادغامها در اکوسیستم لیر زیرو (LayerZero) محسوب میشود. این پروتکل بهعنوان یک پل دارایی میانزنجیرهای، امکان انتقال یکپارچه داراییها میان بلاکچینهای مختلف را فراهم کرده و با ایجاد استخرهای نقدینگی مشترک، به کاربران و dAppها اجازه میدهد داراییهای بومی خود را بهطور مستقیم و بدون واسطه منتقل کنند. نقش استارگیت بهعنوان یک دروازه اصلی در شبکه لیر زیرو (LayerZero)، توجه و فعالیت گستردهای را از سوی کاربران به خود جذب کرده است.
مزایا و معایب ارز دیجیتال لیر زیرو (LayerZero)
مزایا
فناوری و معماری
چارچوب امنیتی ماژولار
هر برنامه روی LayerZero میتواند طرح تأیید اختصاصی خود را بر اساس میزان تحمل ریسک پیاده کند.
هسته تغییرناپذیر
قراردادهای Endpoint غیرقابل ارتقا هستند؛ این ویژگی، ثبات بلندمدت و مقاومت در برابر سانسور را تضمین میکند.
تجربه توسعه فرازنجیرهای
همان کد و همان رابط در تمامی بلاکچینهای پشتیبانیشده اجرا میشود.
تجربه کاربری
تعامل ساده میانزنجیرهای
کاربر فقط کارمزد گس زنجیره مبدأ را میپردازد؛ عملیات پشتصحنه پیچیده بهطور نامرئی مدیریت میشوند.
بدون Wrapped Token
دارایی بومی مستقیماً جابهجا میشود؛ نیازی به استخر نقدینگی یا توکن رپد نیست.
تکتراکنشی
فرآیندهای چندزنجیرهای در قالب یک تراکنش ساده به کاربر نمایش داده میشود.
اکوسیستم
زیرساخت بیمجوز
هر شخصی میتواند شبکههای اوراکل و اکسکیوتر را بدون محدودیت اجرا کند؛ نتیجه، تمرکززدایی واقعی است.
پشتیبانی گسترده
بیش از ۱۲۵ زنجیره در حال حاضر با پروتکل سازگارند.
معایب
امنیت و تمرکز
پیچیدگی پیکربندی
توسعهدهندگان باید ترکیب اوراکلها را با دقت تنظیم کنند تا از حفرههای امنیتی جلوگیری شود.
سطوح امنیت متغیر
انتخاب آزاد پیکربندی ممکن است استانداردهای امنیتی ناهمگن ایجاد کند.
ریسک پیشفرضها
تنظیمات پیشفرضِ تحت کنترل LayerZero Labs میتواند به نگرانیهای تمرکز منجر شود.
محدودیتهای فنی
مقیاسپذیری
توان پیامرسانی میانزنجیرهای در نهایت به محدودیتهای زنجیره مقصد وابسته است.
وابستگی زیرساختی
خرابی اوراکلها یا اکسکیوترها میتواند کل مسیر را تحت تأثیر قرار دهد.
مدیریت پیچیدگی
پشتیبانی از ۱۲۵+ زنجیره، در کنار مزیت، بار عملیاتی قابل توجهی ایجاد میکند.
پذیرش و بازار
منحنی یادگیری
درک الگوهای امنیتی و پیامرسانی میانزنجیرهای برای توسعهدهندگان تازهوارد چالشبرانگیز است.
رقابت شدید
LayerZero باید در برابر پلها و راهکارهای بینزنجیرهای باسابقه جایگاه خود را تثبیت کند.
سوالات متداول
-
لیر زیرو (Layer Zero) چیست؟
یک پروتکل «اُمـنیچین» است که پیام و دارایی را بهصورت بومی میان بیش از ۱۲۵ بلاکچین جابهجا میکند و بستر ساخت برنامههای چندزنجیرهای را فراهم میسازد.
-
نماد توکن لیر زیرو چیست و چه زمانی راهاندازی شد؟
نماد آن ZRO است؛ نخستین انتشار عمومی از طریق ایردروپ در ۲۰ ژوئن ۲۰۲۴ انجام شد.
-
بنیانگذاران Layer Zero چه کسانی هستند؟
برایان پلگرینو، رایان زاریک و کالب بنیستر در سال ۲۰۲۱ شرکت LayerZero Labs را تأسیس کردند.
-
عرضه کل و در گردش ZRO چه مقدار است؟
کل عرضه ۱ میلیارد توکن است و حدود ۲۳۹٫۷ میلیون واحد در گردش قرار دارد (۲ سپتامبر ۲۰۲۵).
در تاریخ ۲ سپتامبر ۲۰۲۵ هر ZRO حوالی ۱٫۸۶ دلار معامله میشود.
-
Layer Zero از چند بلاکچین پشتیبانی میکند؟
این پروتکل هماکنون ارتباط میان ۱۲۵+ زنجیره را ممکن کرده است.
-
برجستهترین نوآوری فنی آن چیست؟
بهکارگیری «نودهای فوقسبک» (Ultra Light Nodes) که بهعنوان نقاط پایانی روی هر زنجیره اجرا میشوند و اعتبار پیامهای برونزنجیرهای را با کمترین هزینه و بیشترین امنیت تأیید میکنند.
-
مدل توزیع اولیه توکن چگونه بود؟
ایردروپ با مکانیزم «اثباتِ اهدا»؛ کاربران برای هر ZRO باید ۰٫۱۰ دلار به Protocol Guild اهدا میکردند—مدلی که بحثهای زیادی به همراه داشت.
-
برنامه آنلاک توکنها چیست؟
در ۲۰ اوت ۲۰۲۵ حدود ۲۵٫۷ میلیون ZRO آزاد شد و آنلاک بعدی برای ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۵ زمانبندی شده است.
-
چگونه میتوان ZRO را به دست آورد؟
علاوه بر مشارکت در ایردروپ، میتوانید توکن را در صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز فهرستشده در CoinMarketCap خریدوفروش کنید.
سخن پایانی
در نهایت، لیر زیرو (LayerZero) بهعنوان یک پروتکل برجسته برای ارتباطات میانزنجیرهای و تعاملات در فضای بلاکچین، ظرفیتهای فراوانی را به نمایش گذاشته است. این پلتفرم با توانمندی در برقراری ارتباط میان بلاکچینهای مختلف، به توسعهدهندگان و پروژهها این امکان را میدهد که اپلیکیشنهای چندزنجیرهای بسازند و از قابلیتهای توکنهای بومی استفاده کنند. همچنین، پروژه لیر زیرو (LayerZero) با نوآوری در امنیت و مقیاسپذیری، چشمانداز مثبتی برای آینده دارد.
اما همانطور که هر پروژهای در فضای بلاکچین با چالشهایی مواجه است، لیر زیرو (LayerZero) نیز با مشکلات امنیتی، تمرکززدایی و مقیاسپذیری روبهروست که نیاز به بهبود مداوم و توجه به جزئیات فنی دارد. با این حال، این پلتفرم توانسته جایگاه قابل توجهی را در میان پروژههای بینزنجیرهای بهدست آورد و در صورتی که بتواند بهطور مؤثر این چالشها را مدیریت کند، آینده روشنی برای آن در اکوسیستم بلاکچین و دیفای پیشبینی میشود.
ممنون که تا پایان مقاله”ارز دیجیتال لیر زیرو (LAYER ZERO) چیست؟“همراه ما بودید
بیشتر بخوانید